Zeldzame aarden op zeebodem voorlopig niet relevant

’Nog moeilijker op te graven dan op de maan‘, suste een topman van een grote mijnbouwer. De aandelen van zijn bedrijf hadden een flinke tik gekregen toen Japanse geologen bekendmaakten een megavoorraad zeldzame aardmetalen gevonden te hebben op de bodem van de Stille Oceaan, in relatief hoge concentraties. Honderd miljard ton zou er liggen, duizend keer zo veel als de geschatte wereldvoorraad tot op dat moment. Beleggers concludeerden dat de technologisch relevante elementen blijkbaar niet zo zeldzaam zijn als gedacht en verkochten hun posities.

De vondst van de Japanners ging als een lopend vuurtje de wereld over. Het gaf immers een nieuwe wending in een handelsconflict dat symbool staat voor de groeiende macht van China in de wereld. Het land heeft de afgelopen twee decennia een bijna-monopolie opgebouwd in de productie van zeldzame aarden, maar knijpt sinds vorig jaar de export ervan steeds verder af. Als gevolg van de kunstmatig gecreëerde schaarste zijn de prijzen fors gestegen. Dit uiteraard tot woede van het westen en Japan, die prompt hun gelijk gingen halen bij de Wereldhandelsorganisatie. Die tikte China onlangs op de vingers.

In zo‘n geopolitiek gevoelige situatie overschreeuwen de pr-machines de waarheid nogal eens. Waar die honderd miljard ton vandaan komt, is bijvoorbeeld onduidelijk. In de wetenschappelijke publicatie in Nature Geoscience heeft Gareth Hatch van Technology Metals Research er in ieder geval niets over kunnen vinden. Integendeel: de onderzoekers schrijven expliciet dat er meer empirische data nodig is om een schatting van de voorraadgrootte te kunnen maken. ’Ik moet de inspanningen complimenteren van diegene die dit verhaal in de mainstream media heeft weten te krijgen‘, aldus expert Hatch, die vals spel vermoedt.