Software LogicaCMG begeleidt weersatellieten

In opdracht van de Europese ruimtevaartorganisatie Esa ontwikkelt LogicaCMG de vluchtbesturingssoftware van de Atmospheric Dynamics Mission-Aeolus. Deze weersatelliet gaat in 2008 voor drie jaar de ruimte in om gegevens te verzamelen over de luchtstromen op aarde. Daarmee moet de kunstmaan de kwaliteit van weersvoorspellingen verbeteren en bijdragen aan ons begrip van atmosferische dynamiek en klimatologische processen. De programmatuur van LogicaCMG komt te draaien bij het European Space Operations Centre (Esoc) in het Duitse Darmstadt.

De Aeolus heeft één groot instrument aan boord, waarmee de satelliet de atmosfeer tot dertig kilometer hoog kan onderzoeken. Deze Aladin bestaat uit een krachtige laser die pulsjes de dampkring in stuurt. Een grote telescoop registreert het weerkaatste licht en geeft het door aan een gevoelige ontvanger. Op basis van de verstrooiing is te bepalen hoe hard het waait op verschillende hoogten in de atmosfeer en in welke richting. Per windprofiel zijn zevenhonderd laserpulsen nodig. De Aeolus slaat de gegevens op en stuurt ze elke anderhalf uur door naar het grondstation in het Noorse Svalbard.

In 2005 is LogicaCMG gestart met de ontwikkeling van de programmatuur die de weersatelliet begeleidt. De software verzendt telecommando‘s naar en ontvangt telemetrie van de kunstmaan, beide via Esa‘s Estrack-grondstationnetwerk. Vanuit de controlekamer bij Esoc kunnen operators het ruimtevaartuig in de gaten houden en besturen. ’Ze kunnen bijvoorbeeld commandoreeksen genereren op basis van de vluchtdynamiek of inladen uit de missieplanning, waarna het systeem ze naar boven stuurt‘, vertelt Cock Overbeek van LogicaCMG. ’Op telemetriedisplays kunnen ze de parameters zien die terugkomen van de satelliet. Verder bouwen we een On Board Software Maintenance-systeem, dat een model bijhoudt van het boordgeheugen en het mogelijk maakt om de inhoud te updaten.‘ De software is gebaseerd op Esa‘s open-source missiecontroleplatform Scos-2000, dat draait op Sun Solaris en Suse Linux. Overbeek: ’Dit is het eerste project dat vanaf het begin gebruikmaakt van Scos-2000. Dat is dan ook een van de grote uitdagingen, samen met de lange doorlooptijd. Uitgangspunt is de bestaande 2000-versie, die we op maat kneden. Wellicht dat we verbeteringen van algemeen nut terugvoeren in het kernelsysteem, aangezien we voor Esa ook de volgende grote release van Scos-2000, versie 5.0, ontwikkelen.‘