Reading time: 4 minutes
Author:
Richard Stallman is oprichter van het GNU-project, dat in 1984 van start ging om een besturingssysteem te bouwen op basis van vrije software. Hij is onder meer de geestelijk vader van de GNU Compiler Collection (GCC), de GNU Symbolic Debugger (GDB) en de GNU General Public License (GPL).
Vorig jaar deed IBM in samenwerking met de gemeenschap voor vrije software een belangrijke stap in de goede richting door ontwikkelaars van vrije software allesomvattende licenties aan te bieden voor vijfhonderd van zijn patenten. Hoewel maar een fractie van wat Big Blue aan softwareoctrooien bezit, is dat toch een wezenlijk initiatief. Van deze vijfhonderd patenten hebben ontwikkelaars van vrije software in ieder geval niets meer te vrezen.
Sindsdien hebben verschillende andere bedrijven bekeken hoe weinig ze de vrije-softwaregemeenschap kunnen geven om zich medestander te mogen noemen. Zo was het in januari de beurt aan Sun. Een aankondiging leek ontwikkelaars van vrije software op het eerste gezicht toestemming te verlenen om duizenden patenten te gebruiken. Bij nauwkeurigere lezing bleek echter dat het bedrijf niemand iets gaf. Het enige dat Sun deed was ons eraan herinneren dat Solaris vrije software is en dat het ons niet zou aanklagen wanneer we het gebruiken. Alle andere vrije-softwareprojecten lopen echter nog steeds het gevaar op patentrechtzaken.
Eind vorige maand was Nokia aan de beurt. Het Finse bedrijf maakte bekend dat het zijn patenten niet zou gebruiken om de ontwikkelaars van één specifiek project voor vrije software aan te vallen: de Linux-kernel, ontwikkeld door Linus Torvalds en anderen en het meest prominent gebruikt als hart van het GNU/Linux-besturingssysteem. In tegenstelling tot Suns loze gebaar, is Nokia‘s geste niet niks. Het is goed om te weten dat deze grootmacht een belangrijk project voor vrije software niet zal aanvallen. De Free Software Directory telt echter meer dan vierduizend initiatieven. Daar zegt de telecomgigant niets over, dus die lopen nog steeds het gevaar op een toekomstige aanval uit Finland. Nokia‘s bekendmaking is niet niks, maar wel bijna niks.
We mogen IBM zeker bedanken voor zijn bereidheid ons niet aan te klagen met vijfhonderd van zijn patenten, net zoals we Nokia mogen bedanken dat het een van onze gemeenschapsprojecten niet aanvalt. Toch moeten we ons niet laten afleiden van de werkelijke bedoeling. Zeer waarschijnlijk is de telecomgigant van plan de aankondiging te gebruiken om ons in groter gevaar te brengen.
Samen met IBM en Microsoft is Nokia een groot pleitbezorger van softwarepatenten in Europa. Ongetwijfeld zullen de Finnen hun kleine gebaar gebruiken als ’bewijs‘ dat softwarepatenten niet dodelijk zijn voor vrije software. In feite bewijzen ze echter precies het tegenovergestelde. Als de belofte om een enkel project voor vrije software ongemoeid te laten iets aantoont, dan is het wel dat Nokia‘s voortdurende dreiging een reëel gevaar vormt voor alle andere vrije-softwareprojecten. Hetzelfde geldt voor de dreiging van veel andere patenthouders, van wie het merendeel geen enkele steun heeft betuigd aan onze gemeenschap.
Nokia is bij de Europese Unie zelfs aan het lobbyen voor een nieuw wapen om auteurs en gebruikers van software mee te beschieten. Daarbij krijgen de wetgevers te horen dat ze zich geen zorgen hoeven te maken: ’Wees niet ongerust. Het is volkomen veilig om privé-legers deze geweren te laten dragen. We beloven immers dat onze schutters niemand zullen neermaaien.‘
Het gevaar van patenten beperkt zich niet tot vrije software. Ook ontwikkelaars (en gebruikers) van bedrijfseigen programmatuur kunnen worden aangeklaagd voor patentschending. Dit geldt ook voor de software die is geschreven voor privé-gebruik door één klant, het gros van de producten. Daarom zijn de meeste bedrijven in Europa tegen softwarepatenten – 85 procent volgens een recente Duitse overheidsstudie. De grootmachten hebben er echter veel geld voor over om het Europese Parlement zover te krijgen dat het elke mening negeert behalve de hunne. Regelmatig geven ze onjuiste en irrationele argumenten om vervolgens te hopen dat de wetgevers daar niet doorheen prikken of van anderen te horen krijgen dat er niks van klopt.
Om aanname van het EU-voorstel voor softwarepatenten te voorkomen moet 50 procent van de Europarlementariërs tegenstemmen. Er zijn een heleboel telefoontjes nodig om hen te overtuigen (telefoon is veel effectiever dan e-mail). Burgers van de Europese Unie, belt u alstublieft alle leden van het Europees Parlement in uw regio op en zeg ze dat ze de JURI-commissie moeten steunen en tegen softwarepatenten moeten stem-men. Ontkennen ze dat de richtlijn softwarepatenten mogelijk maakt, breng ze daar dan van op de hoogte met de informatie die u kunt vinden op www.ffii.org. Deze site geeft advies over communiceren met Europarlementariërs, alsmede nuttige argumenten, feiten en achtergrondinformatie.
PS Ik zou erg geholpen zijn wanneer iemand mij een echte dreigbrief zou kunnen tonen van een patenthouder aan een ontwikkelaar van vrije software.
Copyright 2005, Richard Stallman. Het woordelijk kopiëren en verspreiden van dit gehele artikel is wereldwijd toegestaan zonder royalty‘s en in elk medium, mits deze mededeling wordt overgenomen.
