Warning: Undefined array key "bio" in /home/techwatch/domains/test.bits-chips.nl/public_html/wp-content/plugins/wpcodebox2/src/Runner/QueryRunner.php(126) : eval()'d code on line 13
Author:
Reading time: 2 minutes
De koepelvereniging van Nederlandse universiteiten VSNU heeft met uitgeverij Springer afgesproken dat wetenschappers hun digitale artikelen in een vrij toegankelijk archief mogen stoppen. De universiteiten zullen een dergelijk webgebaseerd systeem op poten zetten. De beslissing om een artikel volgens dit open access-principe beschikbaar te stellen, wordt aan de auteurs gelaten.
De overeenkomst loopt vooralsnog tot 2011. Springer is een van de grote wetenschappelijke uitgevers. Met de belangrijkste uitgever, Elsevier, is nog geen afspraak gemaakt voor vrije toegang. Wel starten de VSNU en Elsevier samen een proef voor het verbreden van de toegang tot wetenschappelijk werk.
Traditioneel heffen uitgevers aanzienlijke abonnementsgelden voor het verspreiden van wetenschappelijke tijdschriften. Daarbij komt het auteursrecht in handen van deze uitgevers. Met de opkomst van internet is dat model echter zwaar onder druk komen te staan. Waar verspreiding tot tien jaar geleden voornamelijk via papier ging, ligt digitale verspreiding nu meer voor de hand. Dat roept bij veel mensen de vraag op waarom de uitgevers zo‘n hoge tol moeten heffen voor toegang tot de resultaten. Het onderzoek wordt immers vaak met publiek geld gefinancierd en het zijn de wetenschappers die de artikelen schrijven en beoordelen. Voorstanders van open access vinden het daarom krom dat zij alsnog de uitgevers moeten betalen om de resultaten te mogen inzien, terwijl die ’alleen‘ de peer-review, opmaak en publicatie regelen.
De laatste jaren staan steeds meer uitgevers toe dat artikelen gratis beschikbaar komen. Vaak komen de publicatiekosten dan bij de schrijvers te liggen of worden de archieven pas na verloop van tijd openbaar. De afspraak met Springer behelst de zogenaamde auteursversie van de artikelen. Dit is de definitieve tekst, na peer-review, maar zonder opmaak door de uitgever.
Met NWO, KNAW en Hbo-raad maakt de VSNU zich al langer sterk voor open access. Zij tekenden onder meer de Berlin-declaratie, die zich uitspreekt voor vrije toegang van wetenschappelijk werk. Afgelopen jaar kwam er echter forse kritiek dat deze organisaties het bij woorden lieten.
