Reading time: 3 minutes
Author:
Een haastige poging om als eerste een e-reader met 3G-functionaliteit op de consumentenmarkt te introduceren, kostte Irex de kop.
Pogingen om Irex snel weer op de rails te zetten, zijn mislukt. Er werd geen partij bereid gevonden de e-readermaker inclusief schuld – naar verluidt zo‘n tien miljoen euro – over te nemen, en ook de huisbank en bestaande aandeelhouders waren niet bereid bij te dragen aan een herstart. Daardoor haakten ook partijen als de Brabantse Ontwikkelingsmaatschappij af. Het kon dan ook niet anders dan dat de surseance waarin Irex sinds enkele weken verkeerde, overging in een faillissement. De laatste berichten doen het ergste vrezen voor het displaybedrijf.
De val van Irex is een flinke domper voor de Brainport-regio. Tienduizenden consumentenproducten zou de hightechonderneming gaan leveren, gemaakt met kennis en onderdelen vrijwel geheel afkomstig uit deze contreien. Zo leverde Option de 3G-module, verzorgde Prodrive de productie en ontwikkelde Yoosss het geïntegreerde internetportaal om content te verkopen. Nu Irex de rekeningen niet meer betaalt, zitten deze leveranciers met de gebakken peren.
Beslissende slag
Irex richtte zich van oorsprong vooral op zakelijke klanten. Verschillende typen bedrijven kunnen de readers gebruiken in professionele omgevingen – ziekenhuizen, architectenbureaus, vliegmaatschappijen. Daarnaast mochten OEM‘s de elektronische schermen met content onder hun eigen naam verkopen. Uitgevers van schoolboeken zouden bijvoorbeeld hun hele pakket met reader kunnen leveren en NRC Handelsblad zette een abonnement op rond het apparaat. Irex had met deze klantenkring vooral de high-end van de markt op het oog: dure, maar kwalitatief hoogstaande apparaten met uitgebreide mogelijkheden.
De consumentenmarkt werd slechts mondjesmaat bediend. Voor de echte fans zette Irex een webwinkel op, maar veel reden om e-bookreaders in echte winkels te leggen, had het niet in de jaren die direct volgden op de afsplitsing van Philips in 2005. In december 2007 werd het speelveld echter nagenoeg overnacht overhoop gegooid toen online boekverkoper Amazon zijn Kindle introduceerde. Dit apparaat was relatief goedkoop en sterk gekoppeld aan de Amazon-winkel. Dat sloeg aan: de readers gingen als warme broodjes over de toonbank.
Velen probeerden mee te liften op dit succes. Zo ook Irex. Het bedrijf onthulde in de loop van 2008 en 2009 consumentenversies van zijn readers en sloot deals met boekwinkels en elektronicaleveranciers. In 2009 stelde het een ambitieus plan op: de eerste zijn met een e-reader die via 3G willekeurige content kan downloaden. De ambitie vond weerklank en Irex sloot deals voor tienduizenden apparaten met Amazon-concurrent Barnes & Noble, internationale-krantenleverancier Newspaperdirect en elektronicaketen Best Buy. De afspraak was dat de DR800SG-apparaten met de afgelopen kerstdagen in Amerikaanse winkels zouden liggen – daar zou een belangrijke, zo niet beslissende slag om de e-readers worden uitgevochten, zo was de verwachting.
Geldnood
Haast was dus geboden, maar daaraan waren onlosmakelijk risico‘s verbonden. Gezien de 3G-functionaliteit zou de Amerikaanse Federal Communications Commission (FCC) de reader moeten keuren. Irex vertrouwde erop dat dit niet voor grote problemen zou zorgen.
Dat pakte anders uit. Volgens 3G-leverancier Option duurde de FCC-certificering langer dan gedacht omdat deze overheidsinstantie geen procedure voor dit nieuwe type apparaten had klaarliggen. Uiteindelijk duurde het tot 13 januari dit jaar voordat Irex‘ e-reader met 3G-functionaliteit aan Amerikaanse consumenten verkocht mocht worden. De bewuste draadloosmodule zelf had overigens al in september groen licht gekregen. Onderdelen moeten soms echter opnieuw goedgekeurd worden wanneer ze in een apparaat worden toegepast. Bij een schootapparaat als de Irex bestond de vrees dat het te veel straling zou afgeven aan de benen.
Irex heeft met een noodsprong getracht om alsnog de kerstdeadline te halen. Omdat zijn e-readers de Amerikaanse grens niet over mochten, schakelde het bedrijf de 3G-functionaliteit uit met een software-update. Toen was het echter al te laat: de verkoopkanalen hadden een alternatief gezocht. In februari verscheen het apparaat alsnog op de website van Best Buy met de mededeling dat het ook in de schappen zou komen. Maar ondertussen wordt het er niet meer verkocht.
Omdat het zijn ontwikkel- en productiekosten niet kon verzilveren, kwam Irex in acute geldnood, uitmondend in het faillissement. Curator Martijn Kemps verhaalde sinds zijn aanstelling meermalen over contacten met geïnteresseerde partijen, die behalve het intellectuele eigendom ook de resterende werknemers onder hun hoede zouden willen nemen, maar bij het ter perse gaan van dit blad leek die kans verkeken. De bezittingen van Irex zullen per opbod worden verkocht.
