Warning: Undefined array key "bio" in /home/techwatch/domains/test.bits-chips.nl/public_html/wp-content/plugins/wpcodebox2/src/Runner/QueryRunner.php(126) : eval()'d code on line 13
Author:
Reading time: 5 minutes
Met Rob Karsmakers als drijvende kracht besloot Philips Drachten een paar jaar geleden om de fabricage van scheerapparaten flink te automatiseren. Die stap was alleen mogelijk door grootschalig te investeren in productielijnen. Inmiddels staat in Friesland een zero-defect vierentwintiguursfabriek die in binnen- en buitenland dient als voorbeeld voor hoe de Europese maakindustrie bestaansrecht heeft.
Smart industry was dit jaar met voorsprong het meest besproken onderwerp in de industriële automatisering. Begin november nam minister Kamp van Economische Zaken nog de Actieagenda Smart Industry in ontvangst. In deze agenda staat wat er moet gebeuren om de kansen te verzilveren die de vervlechting van productie met ict biedt. Op weg naar de fabriek van de toekomst.
Nou ja, de toekomst … Sommige bedrijven zijn al ver gevorderd met de invoering van smart industry. De scheerapparatenfabriek van Philips Consumer Lifestyle in Drachten is het beste Nederlandse voorbeeld. In 1990 verhuisde het elektronicaconcern een deel van de productie naar China. In Friesland rolden alleen nog de luxe modellen van de band. Ongetwijfeld heeft Philips wel eens gediscussieerd over de optie ook die productielijnen naar Azië over te hevelen. Het koos echter zeer bewust voor een andere route: het toverde zijn Friese vestiging om tot een ultramoderne fabriek waar robots het grootste deel van het werk doen. Zonder lunchpauze, 365 dagen per jaar.
De omslag bij Philips in Drachten is niet ten koste gegaan van banen. Er werken nog altijd zo’n tweeduizend mensen (uit vijfendertig landen). Zonder Philips’ inspanningen en de inzet van geavanceerde robotica waren die voor een belangrijk deel op straat komen te staan.
Voor zijn werk in Drachten – en zijn bijdrage aan de Smart Industry-agenda – ontving sitemanager Rob Karsmakers in oktober de European Manufacturing Leadership Award 2014, een prijs voor trekkers in de maakindustrie, die is verbonden aan de jaarlijkse European Manufacturing Strategies Summit. ‘Een mooie erkenning voor de inspanning om de Nederlandse maakindustrie als banenmotor steviger op de kaart te zetten’, aldus Karsmakers bij de uitreiking in Düsseldorf. ‘We moeten intensiever met elkaar samenwerken aan zinvolle innovaties. Onze concurrentie komt niet uit Europa, maar uit Azië en andere regio’s.’ We moeten in Europa met z’n allen de schouders eronder zetten om de maakindustrie weer volop op de agenda te krijgen, wil hij maar zeggen.
Scepsis
Karsmakers startte in december 2009 in Drachten, na een internationale carrière in Oost-Europa, China, Singapore en Taiwan. ‘Ik had een duidelijke ambitie, aangewakkerd door de bevlogenheid die ik zag in Azië’, vertelt hij tijdens zijn dankwoord. ‘Ik wilde aantonen dat innovatie, ontwikkeling en productie ook uitstekend in Europa en in Nederland kunnen excelleren.’ In Drachten heeft Philips namelijk meer dan alleen een fabriek. ‘Ons geheime wapen is de co-locatie van technologieontwikkeling, productontwikkeling, procesontwikkeling, industrialisatie en massaproductie.’
Zijn plannen werden niet direct met applaus ontvangen. De eerste reacties waren vooral argwanend en sceptisch. ‘Mijn schoonouders, die in de buurt van Drachten wonen, waren natuurlijk blij dat mijn gezin weer uit Taipei terugkwam’, herinnert Karsmakers zich. ‘Ze stelden me wel een moeilijke vraag: ‘Ben jij de sitemanager die de fabriek in Drachten sluit?’’ Niet alleen bij zijn schoonouders, ook bij veel andere mensen in Noord-Nederland heerste dat sentiment. ‘Zelfs bij het fabriekspersoneel’, zegt Karsmakers. ‘Geen goede voedingsbodem als je wilt winnen.’
Samen met zijn collega’s stroopte Karsmakers de mouwen op om een gezonde businesscase te creëren waarbij een gedeelte van de productie kon terugkomen naar Nederland. Toen dat plan er lag, riep hij iedereen bij elkaar voor een town hall meeting in een lege productiehal in Drachten. ‘Ik zag veel bedrukte gezichten omdat ze vermoedden dat ik de volgende reorganisatie zou aankondigen’, vertelt Karsmakers met een glimlach. ‘Ik had gelukkig beter nieuws.’ Nog steeds reageerde het personeel terughoudend. ‘Ik kreeg uiteraard veel vragen, maar eentje herinner ik me nog goed: ‘Hoe lang blijft u zelf?’ De plannen van het management werden met Friese nuchterheid begroet.’
Een jaar later riep Karsmakers opnieuw iedereen bij elkaar. ‘In diezelfde productiehal, die inmiddels vol stond met voor miljoenen aan nieuwe machines. Sinds dat moment heb ik een complete omslag gezien. Iedereen begrijpt nu dat we onze eigen toekomst kunnen maken. Het personeel is trots en komt nu soms met meer verbeterideeën dan we kunnen verwerken.’ Ook op het gebied van nieuwe ontwikkelingen is de site ambitieus. Nogal altijd neemt Philips Drachten zo’n veertig procent van de Noord-Nederlandse r&d-investeringen voor zijn rekening.
Zero defect
De site in Drachten is zo ver geautomatiseerd dat zelfs de prestigieuze New York Times haar twee jaar geleden in een uitgebreid artikel aanhaalde als het ultieme voorbeeld van de fabriek van de toekomst. Ook andere internationale pers zoals Bloomberg vond zijn weg naar Noord-Nederland. Die aandacht doet Karsmakers goed: ‘De maakindustrie wordt erkend als enabler voor economische groei op de lange termijn. Volgens MIT zijn de hubs van geavanceerde productie de economische motoren voor de toekomst. Innovatie leunt immers zwaar op productie-expertise. En The Economist waarschuwde dat de fysieke scheiding tussen innovatie en productie op de lange termijn risicovol is voor de innovatiekracht van bedrijven. Innovatie heeft meer kans als de r&d en productie bij elkaar zitten. Dat is precies wat we doen in Drachten.’
Wereldwijd nivelleren de kosten. ‘Dat is een kans’, vindt Karsmakers. ‘De VS zijn weer aantrekkelijk als productieland, ook omdat er een wet is aangenomen die de Amerikaanse maakindustrie een zet in de rug geeft. Europa blijft een beetje achter, dus we moeten snel een tandje bijschakelen. Ik heb de gretigheid gezien in andere regio’s om hard te werken voor een hogere levensstandaard. In Europa moeten we inzien dat de spelregels veranderen. We hebben geen recht op welvaart; we moeten het verdienen. Het is noodzakelijk dat we in Europa de krachten bundelen. Als we allemaal onze eigen agenda blijven verdedigen, zetten we de welvaart op het spel. Alleen flexibele organisaties zullen overleven. Dat betekent dat we onze comfortzone moeten verlaten.’ Bijvoorbeeld door het moedige besluit te nemen om te investeren in een westerse fabriek en te reshoren.
Smart industry slaat aan als motor achter de Europese maakindustrie. Karsmakers: ‘In Europa zijn we sterk in conceptuele innovatie: ontwikkelen op basis van nieuwe ontwerpen, nieuwe processen en nieuwe architecturen. Daarvoor hebben we alles in huis. In Drachten maken we ongeveer zestig jaar scheerkoppen. In die tijd hebben we een paar technologierevoluties gehad. Op dit moment werken we weer aan zo’n revolutie waarbij we de grenzen van de natuur opzoeken. Zodra dat is gelukt, kunnen we de productiekosten van onze scheerkoppen significant terugbrengen. Dat levert veel meer op dan een paar procent productiviteitsverbetering. Daar ligt de kracht van Europa.’
Nieuwe technologietrends zoals additive manufacturing, slimme sensoren en big data dragen bij aan de hernieuwde aandacht voor de maakindustrie. Karsmakers geeft een voorbeeld: ‘In Drachten pakken we elk halfuur een product van de lopende band dat we volledig doormeten. Samen met onder meer TNO hebben we nu een sensor ontwikkeld die deze complexe meting tijdens de productie een paar keer per seconde kan uitvoeren. Dat geeft een gigantische hoeveelheid data. Met slimme algoritmes zorgen we voor intelligente feedbackloops en zero-defect productie.’ Smart industry ten top.
