Warning: Undefined array key "bio" in /home/techwatch/domains/test.bits-chips.nl/public_html/wp-content/plugins/wpcodebox2/src/Runner/QueryRunner.php(126) : eval()'d code on line 13
Author:
Reading time: 8 minutes
Op 22 juli is Dieter Kasperkovitz op 81-jarige leeftijd overleden aan een hartstilstand, na een paar weken eerder te zijn getroffen door een herseninfarct. Hij werkte bij Philips op het Natlab en stond aan de wieg van chipontwerphuis Itom.
Peter Langendam
De waarheid wordt nog weleens geweld aangedaan, bijvoorbeeld bij een praatje voor een huwelijksfeest, bij jubilarissen en ook in afscheidsredes. U bent dus gewaarschuwd dat ik hier de waarheid en niets dan de waarheid zal vertellen over een bijzondere man die ik bijna veertig jaar heb mogen kennen, in warme genegenheid en vriendschap.
Dieter kwam meer dan tachtig jaar geleden ter wereld te Wenen, in een familie die traditioneel de keizer van Oostenrijk diende, als officieren in de hogere rangen. Gelukkig voor ons gingen de zoons Kasperkovitz natuurkunde studeren. Dieter deed nog een postdoc in Duitsland en begon daarna bij het Natlab in Waalre. Peter werd hoogleraar in Wenen.
Dieters talent werd spoedig zichtbaar, in de vastestoffysica bij de chipprocestechnologie, maar voornamelijk als uitvinder van bijzondere ic’s. Hij verzon echo-onderdrukkers, antistoringsschakelingen in autoradiochips, was wars van voorgeschreven paden en dogma’s in de elektronica, bijvoorbeeld dat de middenfrequentie van fm 10,7 MHz zou moeten zijn, of bij het tv-signaal 38,9 MHz. Zo bedacht hij de low-if-radio, die vanwege de grote voordelen tegenwoordig overal ter wereld in gebruik is. Er is geen product in uw huis, auto, boot, vliegtuig of telefoon waar zijn vindingen niet in zitten.
Na zijn pensionering benaderde ik Dieter om samen een bedrijf op te richten. Onder bepaalde condities was hij daartoe bereid. We waren het spoedig eens. Zijn belangrijkste voorwaarde: het moest er leuk zijn om te werken. De bedrijfscultuur moest er een worden van elkaar helpen, elkaar naar een hoger plan brengen. Een fijne omgeving waar we elkaar met humor, eerlijkheid en genegenheid zouden benaderen, zonder flauw of sentimenteel te worden.
Een ongekende werklust overviel Dieter. Dankzij hem haalden we de gestelde doelen. Het ene na het andere product kwam op de markt, vele honderden miljoenen chips, allemaal met onze schakelingen. Op zijn naam staat een groot aantal patenten, ongeveer driehonderd in Amerika en daarnaast in Europa, Japan, Korea en zelfs China.
Dieter was nauwelijks een leider, maar altijd bereid om iemand te helpen, bescheiden en vriendelijk. Een gentleman, netjes, altijd goed (maar informeel) gekleed. Eigenlijk tegen zijn zin kocht hij een stropdas die hij moest dragen bij het huwelijk van zijn jongste dochter. Hij deed wat hij wilde, maar was nooit flauw. Hij was geen optimist, maar ook niet altijd een realist. Hij twijfelde er altijd aan ‘of iets zou werken’ en was zichtbaar tevreden als het eerste silicium deed wat het moest doen. Hij maakte zich steeds zorgen of de markt de schakeling wel zou begrijpen en of de marketeers haar wel goed introduceerden.
Bij Itom deden we ook andere dingen: we gingen met elkaar ‘op de hei zitten’, reden gevaarlijke races met karts, hielden schermwedstrijden met de medewerkers en onze klanten. Dieter deed altijd dapper mee. We gingen met het personeel en partners naar Japan, om aan onze echtgenotes uit te leggen voor wie wij altijd zo hard moesten overwerken. We bezochten gouden en zilveren tempels en oude paleizen. Dieter zat in de hete baden van Mai Bashi, at de meest eigenaardige visgerechten en leek alles heel normaal te vinden. We namen onze klanten en onze medewerkers mee naar concerten. Dieter was een liefhebber van Mozart, van wie hij al het werk op cd had.
Dieter leefde gezond, lette op wat hij at en dronk, deed regelmatig aan lichaamsbeweging, werkte nog elke dag. Het herseninfarct dat hem trof, kwam als een donderslag bij heldere hemel. Zijn overlijden was nog onwaarschijnlijker. De avond ervoor had hij nog de laatste hand gelegd aan een patent en het naar onze octrooigemachtigde gestuurd.
De meest ontroerende reactie op zijn overlijden kwam van een oud-Natlab-collega: ‘We gaan dood, allemaal, maar het zou toch beter zijn geweest als we voor Dieter een uitzondering hadden gemaakt.’
Harm van Rumpt, Itom
Dieter was mijn collega sinds 1978! Op het Natlab ben ik begonnen als zijn assistent. Wij werkten daar aan een frequency-locked loop fm-radio, de eerste receiver met een low-if-systeem en swingcompressie. Dieter had daar zijn eigen koffiezetautomaat en aan de koffietafel ontstonden de mooiste discussies over de techniek en patenten waar het Natlab toen aan werkte: autoradio, echo-onderdrukking voor teletekst en analoge tv en low-noise high-frequency pll’s voor de eerste GSM-systemen. Een betere leermeester had ik me niet kunnen wensen. Zeker ook als mens en als mentor was het een genot om met hem samen te werken. Bij Dieter was er altijd passie voor de techniek. Niet alleen voor radio, maar ook voor de medische richting had hij erg veel interesse. Dit heeft hij later bij Itom op verschillende manieren uitgebouwd en daarmee ook de nodige successen geboekt. Hij wilde graag iets voor de mensheid doen en dat is hem absoluut gelukt. Zijn uitvindingen zijn in talloze producten terug te vinden. Dieter bedankt!
Cicero Vaucher, NXP/TU Delft
It’s said that the first years of a person’s work experience define the mind-set for the rest of it. I can’t be more thankful for having had the good luck of working with and for Dieter on my first job. From him I learned the crucial importance and the nature of asking the ‘right questions’ for effective innovation steps in electronics. He was a great scientist and innovator, but also a very warm, friendly and inspiring person, with a broad range of interests.
The real challenge and the real achievement in our industry is to create something that has a definite impact, reaching millions of persons and advancing the state of the technology in a certain field. Dieter did this several times. As a physicist, he contributed to generations of bipolar semiconductor technologies that went to Philips fabs in France and Germany. As an ‘elektronicus’, he created cost- and power-efficient high-speed bipolar logic families and circuit topologies, at a time when CMOS was not suitable for RF circuits. He then truly pioneered complex signal processing in radios, with breakthrough inventions leading to fully-integrated paging receivers and to the first fully integrated FM receiver with a low-IF FLL demodulator.
All this happened before I joined the Natlab in 1990, as Dieter’s research assistant. We designed ground-breaking phase-locked loop tuning systems for TV, satellite set-top boxes and radio receivers, while he also developed the first adaptive-IF-bandwidth FM demodulator for high-performance car radios. These concepts and research prototypes made their way into many Philips Semiconductors products and were a key element of its market leadership in ICs for consumer and automotive RF applications.
Last May I was in Malta on family holidays. Knowing Dieter had a special interest in the archeology of the Mediterranean region, I emailed him a picture of my kids in front of a 5500-year-old temple. To my happy surprise, no more than two hours passed before a response came from Crete, where he and Monika ‘were enjoying the Minoan culture, the beautiful rocky hills and delightful plants, and exploring all possibilities for having excellent Greek meals.’
Kavé Kianush, Catena
Recently, I was saddened by the unexpected news of Dieter passing away. It’s like that with friends and family. Rationally, you know the day will come, but when it actually happens, it’s always a shock and a surprise.
I met Dieter for the first time in 1983. I had just started my career at Philips Research Labs in Redhill, UK and was seconded to Natlab in Eindhoven for a joint project on advanced modulation techniques. I was assigned to work for a period of six months in Dieter’s group. Prior to actually meeting him, everybody I talked to said that it was a privilege and a ‘big deal’ working in his team. Obviously, I was excited about the prospects. When I actually met Dieter, I saw an intelligent but modest man who seemed oblivious to all the fuss around him. He was only interested to talk about technical things and not about himself. Luckily, our paths crossed many times since that first meeting. At times, we worked very closely when we were both still at Philips. Dieter stayed active till the very end of his productive life. The last time I met him was just a few weeks ago at his office in Itom. He was still making new inventions and contributing to the company that he co-founded.
Most people don’t know that Dieter was first and foremost a man of physics. His PhD work at the university was on theoretical nuclear physics that gave him deep insights beyond circuits. Some of my fondest memories of our period at Philips are actually about exchanging views on the new interpretations of physical laws during coffee breaks. Towards the end of his period at Philips, Dieter reverted back to his physics roots. As a ‘hobby’, he was working on a new model for the electron based on superposition of wave functions. Unfortunately, such disruptive ideas are often not understood or accepted by the established scientific community. But who knows, perhaps his ideas will be rediscovered sometime in the future.
Dieter’s passing has obviously been an emotional blow to his loved ones. Scientific community has lost a great man. Those of us who were lucky to know him personally have lost a close friend.
Johan van der Tang, Dialog
My first job started in 1995 in Dieter’s team at Philips Research in the Integrated Transceiver group. From day one it was clear that one could not have a better mentor. Having all this experience and creative thinking of the ‘touched by God level’ (of which Dieter’s huge number of patents is evidence) combined with kindness and teaching skills was great. I still remember his remark on one of my early simulations, where I varied so many (read: way too many) parameters that the graph was basically a ‘colourful explosion’ on the screen. Dieter mentioned: ‘Maybe start varying one parameter, perhaps then we can see some trends?’ Stuff like that often with a lot of humour is priceless. Later on, Dieter reviewed and contributed to many joint articles. He was also fundamental to the quality of my thesis, during which defence it was an honour for me to have him present as co-promotor. According to Thomas Edison: ‘Genius is one per cent inspiration, ninety nine per cent perspiration.’ However, for Dieter brilliant ideas came so effortless that likely these percentages were swapped.
Rob Sluijter, collega bij Philips
Dieter en ik waren onderzoekers in een Philips Research-groep op het gebied van telecommunicatie. Ikzelf werkte aan spraakcodering. Het doel was om een spraaksignaal zo efficiënt mogelijk door de ether te sturen zoals bij GSM. Dieter werkte onder meer aan de integratie van analoge zendontvangers die ook in een GSM-telefoon zitten. Dit was onze link.
De mobiele telefoon had een ontwikkeling doorgemaakt van een flinke kist in de jaren zestig naar een schoenendoos voor in de auto en later naar een apparaat zo groot als een klassieke telefoonhoorn met een uitschuifantenne, u kent ze nog wel. Vroeg in de jaren negentig werden ze kleiner en kleiner. Op een goede dag bereikte Dieter het bericht dat ‘ze’ in Neurenberg (Philips Kommunikations Industrie) van plan waren om binnen een jaar een telefoon te maken die je in je zak kon stoppen. Hij vertelde opgewonden aan wie het maar horen wilde dat dat niet kon en dat ze in Neurenberg beter andere problemen konden oplossen. En hij had daar stevige argumenten voor. Waar waren ‘ze’ mee bezig?
We weten allemaal hoe het verder is gegaan. Zo zie je maar dat ook voor een topwetenschapper/ontwerper het een hachelijke zaak is om de toekomst te voorspellen.
