Excellentie en studiecultuur centraal bij opening academisch jaar

Op de opening van het academisch jaar bij de verschillende universiteiten en hogescholen blijkt geen twijfel over de richting die het Nederlandse onderwijs op moet. Sprekers leggen er steeds weer de nadruk op: om de internationale concurrentie aan te kunnen moeten we excelleren. Voorwaarde hiervoor is een verandering in de studiecultuur.

’Want zeg eens eerlijk, wie haalt hier echt het onderste uit eigen kan?‘ vraagt Hans van Duijn, rector magnificus van de TU Eindhoven, zijn publiek. Volgens hem is een mentaliteitsomslag noodzakelijk om excellentie te bereiken. Minister Plasterk van OCW zit op dezelfde golflengte. ’Vorig jaar gaf bijna de helft van de hbo-studenten te kennen dat het onderwijs hen niet uitdaagt tot extra presteren. Ik zie de postvakken met klachten nog voor me staan‘, spreekt hij aan de Saxion Hogeschool in Enschede. Vervolgens beloofde hij extra te investeren in meer en betere docenten om de persoonlijke betrokkenheid van studenten te vergroten.

Maria van der Hoeven, gastspreker in Rotterdam, vindt dat we naar het buitenland moeten kijken om te leren hoe het Nederlandse hoger onderwijs ’voor studenten the place to be‘ kan worden. Daar zijn selectie aan de poort en hoge collegegelden voor het aantrekken van gerenommeerde hoogleraren al normaal. De Groningse rector magnificus Frans Zwarts waarschuwt echter voor teveel nadruk op excellentie. ’Ieder instituut dat zich alleen concentreert op het selecteren van buitengewoon talent, loopt het risico zijn bachelorprogramma‘s te verwaarlozen.‘