Author:
Wim Hendriksen is lector op de Fontys Hogeschool ICT.
Reading time: 3 minutes
Deze column gaat over een oude gewoonte, ontstaan in de tijd dat er nog geen internet bestond. Tegenwoordig googelen we alles wel even op, we nemen niet meer de tijd om een gedachte te laten bezinken, te ontleden, te interpreteren en ons zo eigen te maken dat het een deel van onszelf wordt. Ja, het kost een hoop tijd, maar je wordt er niet slechter van. Maar over tien jaar weet helemaal niemand meer waar ik het nu over ga hebben: het Lezen van Boeken en daaruit Wijze Levenslessen trekken. Dat je anders bent gaan denken tijdens het lezen van het boek.
Welke drie boeken hebben me eigenlijk het meest gevormd in mijn vakgebied? En welke drie boeken hebben me gevormd als mens? Even in de boekenkast kijken. Drie uur later had ik het lijstje compleet: je ziet ook zo veel boeken met een o-ja-even-kijken-blik van herkenning dat ik mijn gevoel van tijd een beetje ben kwijtgeraakt.
Dit zijn de boeken die mijn visie op mijn vakgebied het meest hebben veranderd. De eerste is ’The mythical manmonth‘ van Fred Brooks. Brooks was de projectleider van het besturingssysteem van de IBM360, die rond 1965 op de markt is gekomen. Het vreemde is dat dit boek nog steeds actueel is. Alle problemen die we veertig jaar geleden hadden, hebben we vandaag nog steeds. Zijn essays zijn prachtig geschreven en laten veel wieltjes in je hoofd draaien. Het boek geeft een mooi beeld van iemand die een echt probleem moest oplossen. Oneliner: ’Mankracht toevoegen aan een project dat te laat is, maakt het alleen maar nog later.‘
De tweede in mijn lijstje is ’Zen and the art of motorcycle maintenance‘ van Robert Pirsig, een schitterend boek over kwaliteit, geschreven als parallel aan zijn reis op een motorfiets door het westen van Amerika. Zeer abstract op de hoogvlaktes, heel goed te begrijpen op zeeniveau. Oneliner: ’Wat is goed en wat is niet goed: moeten we dat aan anderen vragen?‘
De derde is ’Calculus‘, waarin zes miljoen sommen staan. Als je die allemaal maakt, dan kun je een beetje differentiëren en integreren. Zeer gehaat bij eerstejaars techniekstudenten, maar een schitterend boek om abstracter te gaan denken. De oneliner laat ik maar weg.
Een van de boeken die mij als mens sterk hebben gevormd, naast natuurlijk de Bijbel, is ’Het periodiek systeem‘ van Primo Levi. Levi heeft in de Tweede Wereldoorlog in het concentratiekamp in Auschwitz gezeten en probeert als scheikundige van zich af te schrijven waarom hij dat wel en vele anderen dit niet hebben overleefd. Met name het verhaal over het leven van een koolstofatoom is voor mij erg belangrijk: het is bijna mijn geloofsbelijdenis geworden. De oneliner houd ik geheim: dat is de laatste zin van het boek.
De derde is ’The black swan‘, een boek van Nassim Taleb over toeval en statistiek van gebeurtenissen met minimale kans van optreden, maar met gigantisch grote gevolgen. Hij toont aan dat wij mensen ongeschikt zijn om daarmee om te gaan: wij denken vanuit het verleden de toekomst te kunnen voorspellen. Hij vindt het gebruik (misbruik) van de wiskunde met Gauss-krommes in veel gevallen gewoon fraude. Maar onze wereld is steeds minder te voorspellen met de klassieke waarschijnlijkheidsrekening. Oneliner: ’History doesn‘t crawl, it jumps.‘
Welke boeken moeten we de jonge generatie aanraden om toch maar eens te lezen? Wat moeten docenten op scholen en universiteiten aanraden aan de studenten om te gaan lezen? Wat moet er in de bibliotheek van die scholen staan? Wat is de longlist waar je mee moet beginnen te lezen om daarna je eigen boekenkast ermee te vullen? Mag ik weten welke boeken jou hebben gevormd? Mail dat dan naar wim@bits-chips.nl. Als er voldoende lijstjes binnen zijn, dan zullen we een samenvatting publiceren in een volgende Bits&Chips.
