Warning: Undefined array key "bio" in /home/techwatch/domains/test.bits-chips.nl/public_html/wp-content/plugins/wpcodebox2/src/Runner/QueryRunner.php(126) : eval()'d code on line 13
Author:
Reading time: 4 minutes
Nu de financiering voor een siliciumfabriek eindelijk vrijwel rond is, hebben Gosse Boxhoorn en zijn zakenpartners uit de tijd van Solland Solar het grootste obstakel uit de weg geruimd om in Limburg het Nederlandse zwaartepunt van de zonne-energie te leggen. De ambitie: een volledige productieketen, van silicium tot paneel.
Goedkoop land, voordelige leningen en royale subsidies: China spaart kosten noch moeite om het de solarindustrie binnen zijn landsgrenzen naar de zin te maken. Nu ze de halfgeleider- en ledindustrie door de vingers hebben laten glippen, zijn de Chinezen erop gebrand de thuisbasis voor zonnecel- en zonnepaneelproductie te worden. Met alleen lage loonkosten, een marginale factor in het kostenplaatje voor zonne-energie, komt het land er niet meer. Kunnen westerse regio‘s nog iets beginnen tegen het geweld van de economy of scale in het rijk van het midden?
Jazeker, vindt het groepje personen dat aan de wieg stond van Solland Solar. Met kennis uit de regio, verticale integratie en vooruitstrevend regionaal industriebeleid willen zij in Limburg de hele keten van zonnepaneelproductie bestrijken, van de productie van grondstoffen tot de assemblage van modules. Door de verschillende schakels ’in elkaar te duwen‘ willen zij kosten besparen en toch superieure producten afleveren.
Eind september werd bekend dat een belangrijk obstakel zo goed als geslecht is om de eerste schakel van de keten te realiseren: de bouw van siliciumfabriek The Silicon Mine in Geleen. In groot contrast met de afgelopen twee jaar van door de kredietcrisis ingeluide dichte deuren klopte bij de initiatiefnemer een investeerder aan die de plannen niet ver genoeg vond gaan. De Al Manhal International Group steekt in fases zeshonderd miljoen euro in de 1,2 miljard kostende fabriek, die op termijn bijna drie keer zo veel gaat produceren als aanvankelijk geraamd. In totaal legt de investeringsgroep uit Abu Dhabi zo‘n 2,7 miljard euro opzij voor investeringen in de Limburgse zonneketen. Daarnaast hebben de provincie, DSM, privépersonen en de deelnemers zelf al eerder geïnvesteerd.
Voor het middelste deel van de keten – de productie van plakken silicium, de verwerking tot zonnecellen en de productie van zonnepanelen – is inmiddels het bedrijf Alinement opgericht, dat vermoedelijk begin 2012 operationeel is maar over zijn technologie en aanpak nog niets kwijt wil. Een aparte onderneming voor moduleassemblage neemt de laatste schakel voor haar rekening. Solar Modules Nederland is al van start gegaan in tijdelijke huisvesting in Kerkrade; later verhuist het naar het Avantis-terrein in Heerlen, waar Solland Solar is gevestigd. Ten slotte is er nog One Stone Solar, dat zonne-energieprojecten ontwikkelt.
Druk
’Er zijn enkele plaatsen waar verschillende aspecten van zonnecelproductie in elkaars nabijheid worden afgehandeld, maar nog nergens worden de schakels op elkaar afgestemd en volledig geïntegreerd in een fabriek‘, zegt Gosse Boxhoorn, het ’boegbeeld‘ van het clubje achter Solland Solar en brein achter The Silicon Mine. ’Veel testwerk wordt bijvoorbeeld dubbelop gedaan. Bedrijf A maakt zijn product, test en verstuurt het naar bedrijf B, dat als eerste begint met testen. Door dit soort dubbel werk te elimineren, inclusief de bijbehorende verpakking en logistiek, kunnen kosten worden bespaard, net als op de coördinatie van de productieplanning.‘
De strategie is even elegant als voor de hand liggend. Toch druist verticale integratie in tegen de huidige trend in andere sectoren. Doe zelf waar je goed in bent en laat de rest aan anderen over, is tegenwoordig het devies. Boxhoorn: ’Uitbesteding en specialisatie zijn onderhevig aan golfbewegingen. De aanpak die op het ene moment het beste heet te zijn, kan tien jaar later alweer in diskrediet zijn geraakt. Dat hangt af van beschikbare technologie, kennis en marktvraag.‘ In ieder geval is nog niemand anders op het idee gekomen om een verticaal geïntegreerde solarproductieketen op te zetten.
Limburg is daarvoor een zeer geschikte plaats. De provincie grenst aan ‘s werelds grootste solarmarkt Duitsland, huisvest al twee zonnecelfabrikanten (Scheuten en Solland) én chemiereus DSM, dat het fabrieksterrein Chemelot met The Silicon Mine zal delen. Het Limburgs bestuur heeft bovendien in 2004 zonne-energie bestempeld tot ’groeimotor‘ in zijn Versnellingsagenda, die beoogt de vergrijzing en leegloop van de regio het hoofd te bieden door een dynamische kenniseconomie te faciliteren. De vestiging van een complete supply chain maakt expliciet onderdeel uit van het beleidsplan, dat Boxhoorn hielp opstellen.
De grootste troef van Limburg kan Boxhoorn echter ook wel in één woord samenvatten: kennis. ’In en rondom Zuid-Limburg zijn de onderzoekscentra Hogeschool Zuyd, Imec, Jülich en de RWTH gevestigd, en plannen van ECN om het onderzoekscentrum Solaris op te zetten zijn in een vergevorderd stadium.‘ Ook aan de opleiding van arbeidskrachten is gedacht. Op de Solar Academy in Heerlen kunnen technici terecht. Die zal het, als alles volgens plan verloopt, nog druk krijgen, want met alle plannen zijn duizenden banen gemoeid.
