Reading time: 3 minutes
Author:
Philips Lighting mag het peertje hebben ingeruild voor de ledlamp, er resteren nog twee formidabele uitdagingen: de stap van producten naar systemen en de transitie naar dienstverlening rond lichtnetwerken.
Philips Lighting staat er beter voor dan andere lichtbedrijven, zei ceo Frans van Houten eind 2014 in Bits&Chips, kort nadat hij de afsplitsing van het lichtonderdeel had aangekondigd. Het is geen grootspraak gebleken. Concurrenten Acuity Brands, GE en Zumtobel worstelen. Eeuwige rivaal Osram doet het wel goed, maar heeft de lampenmarkt verlaten. Philips Lighting ziet zijn resultaten gestaag verbeteren en realiseerde vorig jaar zelfs een kleine omzetstijging (zie Figuur 1).
Het toont in eerste instantie dat Lighting het grootste deel van de transitie van traditionele peertjes naar ledlampen achter de rug heeft: de ledverkoop compenseert voor de dalende vraag naar gloeilampen. Inmiddels maakt ledgebaseerde verlichting bijna twee derde van de omzet uit. In 2013 was dat iets meer dan een kwart (zie Figuur 2).
De klus is echter verre van geklaard. Lighting mag het ene product voor het andere hebben ingeruild, er resteren nog twee formidabele uitdagingen.
Een nieuw bedrijf
Lampen, het zijn bijna een eerste levensbehoefte. Meer dan een eeuw konden fabrikanten rekenen op een stabiele inkomstenstroom uit de verkoop ervan. De led is ook een lamp, toch zet deze nieuwe technologie een streep door het oude businessmodel van lichtbedrijven. Introductie van de led maakte de weg vrij voor ‘digitale verlichting’: rondom verlichting georganiseerde ‘internets-of-things’. Niet zozeer hardware als wel totaaloplossingen verkopen, lijkt Lighting beter af te gaan dan de concurrentie.
Maar het is nog vroeg. Lighting is pas net begonnen aan twee met elkaar verknoopte transities die zorgvuldig management vereisen, vertelde ceo Eric Rondolat aan analisten tijdens een toelichting op de jaarcijfers. De eerste is de stap van producten naar systemen. Door verlichting te combineren met connectiviteit, sensoren en andere technologie wordt het een paraplubegrip voor complexe systemen in verschillende toepassingsgebieden.
Van verlichting die aangaat als je smartphone verbinding maakt met het thuisnetwerk of kantoorverlichting die zich aanpast aan het lichtniveau in de ruimte kijkt niemand meer op. Maar er zit nog veel meer in de pijplijn, van lantaarnpalen die verkeersstromen helpen managen tot klanten die de weg in de supermarkt vinden dankzij gecodeerde lichtsignalen. In deze visie is de vertrouwde verlichtingsinfrastructuur in huizen, gebouwen en complete steden omgevormd tot de ruggengraat van verschillende iot’s.
Lighting wil die netwerken vervolgens gebruiken als kapstok voor dienstverlening, en dat is de tweede transitie die Rondolat voor ogen heeft. Van licht-als-abonnement tot extractie van waardevolle data uit het ‘lampennetwerk’: kansen genoeg om nieuwe bronnen van omzet aan te boren. Maar een dergelijk bedrijf staat heel anders in de wereld dan de peertjesboer van weleer. Een nieuw kunstje leren is niet makkelijk.
Een nieuwe naam
In de recente cijfers van Lighting is de voor veel bedrijven moeilijk gebleken koerswijziging in positieve zin te zien. Voor het eerst droeg het Professional-segment het meeste bij aan de winst. Professional is de activiteit van Lighting waarin het servicegebaseerde businessmodel al de grootste rol speelt.
Het is waarschijnlijk op basis van deze ontwikkeling dat Rondolat aankondigde dat zijn bedrijf binnenkort van naam gaat veranderen. Uiterlijk halverwege dit jaar weten we meer, maar wedden dat ‘Lighting’ wordt vervangen door een term die de nieuwe rol van verlichting beter beschrijft?
