De hightechkeizer

In Nederland zijn we allemaal gelijk; bij voorkeur krijgen we daarom allemaal hetzelfde. Krijgt Twente een subsidie toegekend, reken maar dat tegelijk of kort daarna Delft ook wat ontvangt. Erger nog is dat ze dat vaak voor hetzelfde onderwerp krijgen. Met als gevolg dat we een leidend lithobedrijf in Veldhoven hebben, maar het toponderzoek in Amsterdam gaat gebeuren. Is Leiden een wereldspeler op het gebied van farmaonderzoek en Twente meer dan gemiddeld goed in microfluïdica, dan gaan we in Delft helemaal voor organ on a chip. Komt er toch geen vliegveld in Twente? Als troostprijs krijgen ze een techpark; de startbaan komt mooi van pas voor het geplande vooraanstaande wetenschappelijk lucht- en ruimtevaartonderzoek in Twente. Dat zal die jongens en meisjes in Delft leren.

Soms worden de politici wakker en beginnen ze over concentratie, momentum, schaalvergroting – kijk eens naar Harvard, Cambridge, de Chinese universiteiten. Dan wordt het pijnlijk; voor je het weet, moet je de verhuizer gaan bellen. Momentum is prima zolang het ons momentum is, in onze organisatie. We zijn allemaal excellente onderzoekers, hebben de peerreviewers ons laatst nog verteld, en die verhuis je niet. De ambtenaren willen er ook hun vingers niet aan branden. NWO, STW en RVO willen allemaal geld uitdelen en het veld wil het graag hebben, maar zonder al te veel poespas.

Gelukkig heeft de wetenschap een oplossing gevonden. Die komt uit de theoretische natuurkunde, waar ze gewend zijn met abstracte begrippen geld los te kloppen. Neem Cern. Denk maar niet dat ze daar op zoek zijn naar nieuwe deeltjes. Het enige dat ze vinden, zijn aanwijzingen dat een bepaald wiskundig-fysisch concept in een virtuele wereld niet conflicteert met de meetresultaten. Als Cern zo makkelijk geld krijgt voor virtuele zaken, waarom de rest van de wetenschap dan niet?