Reading time: 7 minutes
Author:
Alcatel-Lucent gaat de zeer betrouwbare communicatiesystemen van Rohill uit Hoogeveen uitrollen in China. De overeenkomst met de wereldwijd opererende telecomgigant is de opmaat tot een groeiversnelling van het Hoogeveense technologiebedrijf.
Rohills paradepaardjes voor veilige en betrouwbare communicatie zijn de Tetranode-systemen. Deze bestaan uit een keur aan modules als zendontvangers voor basisstations, softswitches en koppelingen met telefooncentrales. De hardware bestaat uit standaard CompactPCI- en AdvancedTCA-systemen met Linux van Montavista voor de missie- of bedrijfskritische toepassingen en Linux van Suse voor minder veeleisende communicatie. Daarnaast ontwikkelt het Hoogeveense bedrijf eigen elektronica en RF-technologie.
De Tetranode-oplossingen van Rohill onderscheiden zich door hun modulaire bouw en schaalbaarheid, van lichte embedded-computerplatforms tot AdvancedTCA. Dit stelt klanten in staat om hun eigen communicatiesystemen samen te stellen, knooppunt voor knooppunt – ’node‘ in ’Tetranode‘ verwijst daarnaar. ’Tetra‘ in ’Tetranode‘ is een acroniem van Terrestrial Trunked Radio, een standaard voor digitale mobiele radio (zie kader).
Logo van Alcatel-Lucent
Rohill heeft bewezen een sterke en betrouwbare speler te zijn in de Tetra-markt. Systemen van het Hoogeveense bedrijf zijn onder meer in gebruik op Schiphol en de Nederlandse Antillen. Vorige maand nog mocht de communicatiespecialist de hele Tetra-infrastructuur leveren voor de luchthaven van Gran Canaria. Alcatel-Lucent Shanghai Bell (ASB) gaat Rohills platform onder eigen naam aanbieden aan hulpdiensten in China.
De OEM-overeenkomst met de Frans-Amerikaanse systeemintegrator geeft het Nederlandse bedrijf groeikansen en slagkracht. Rohill mag dan omzetgroeicijfers van 25 tot 30 procent per jaar kennen, het is een relatief kleine speler. De grote jongens in de Tetra-markt zijn EADS en Motorola. Ook de kleinere partijen Rohde & Schwarz en Selex boeken nog altijd meer omzet dan Rohill.
Meeliftend met Alcatel kan Rohill sneller kritische massa bereiken. De multinational neemt zeer grote projecten aan en levert daarbij de hele infrastructuur, inclusief glasvezel- en microgolfverbindingen, IP-backbones en telefooncentrales. Binnen een uitgebreid programma voor telecommunicatie biedt Alcatel-Lucent gespecialiseerde oplossingen aan in verticale markten zoals de bedrijfkritische Tetra-communicatiesystemen voor industrie, luchthavens, openbare veiligheid en openbaar vervoer.
Alcatel-Lucent ontwikkelt zelf geen Tetra-technologie. In het verleden kocht het zijn Tetra-oplossingen bij spelers als EADS en Motorola. De overeenkomst met Rohill betekent dat Alcatel-Lucent voor alle Chinese Tetra-infrastructuurprojecten zowel de hardware- als de softwaretechnologie uit Hoogeveen haalt: basisstationzendontvangers én software. Rohill is ook verantwoordelijk voor de applicaties.
’We leverden al toepassingen in China, inclusief meldkamers in de Chinese taal. Vanaf nu doen we dat met het logo van Alcatel-Lucent erop‘, zegt Bert Bouwers, die in Hoogeveen leidinggeeft aan de ontwikkeling. Uitbreiding naar een wereldwijde overeenkomst ligt voor de hand, maar daarover wil hij nog geen uitspraak doen.
Dubbele bandbreedte
Rohill ontwikkelt zowel de software als hardware voor Tetra. Daarbij koopt het zoveel mogelijk hardware van de plank, zoals CompactPCI- en AdvancedTCA-systemen. ’De onderdelen die niet als Cots-product (commercial off the shelf, RR) te koop zijn, ontwikkelen we zelf. Ook als de hardware op de markt te duur is, kijken we of we het zelf goedkoper kunnen maken‘, zegt Bouwers. Dat deed Rohill bijvoorbeeld bij de synchonisatie-eenheden voor zendontvangers. Deze zijn op de markt verkrijgbaar voor achtduizend euro. De Hoogeveners ontwierpen ze zelf en laten ze nu fabriceren voor vierhonderd euro.
De synchonisatie-eenheden bevatten 8 en 16 bit controllers uit de 8051-serie van NXP. Ook de zendontvangers voor de basisstations ontwikkelt Rohill zelf. Als basis gebruikt het Drentse bedrijf 32 bit XScale-microprocessoren van Marvell, dat dit platform drie jaar geleden overnam van Intel.
Daarnaast steekt Rohill veel energie in bordontwikkeling met veldprogrammeerbare logica. Een voorbeeld is de toepassing van softwareradio waarbij FPGA‘s en digitale signaalverwerking nodig zijn. De Hoogeveense zendontvangers bemonsteren een frequentiebandje rond 45 MHz met een samplefrequentie van 50,4 MHz en een nauwkeurigheid van 14 bits. Softwarematig op digitale signaalprocessoren is dit niet te doen, daarvoor zijn digitale down-converters (DDC‘s) en FPGA‘s nodig.
De FPGA, een Spartan van Xilinx, zorgt voor filtering, maar waarborgt ook de selectiviteit. Als de zendfrequentie iets afwijkt, regelt de ontvangstelektronica de ontvangstfrequentieband bij. Bouwers: ’Eerst is er filtering en down-conversie. Daarna hebben we bits in het radiodomein. Van deze samples bepalen we in een DSP de bitwaarde.‘
Het voordeel van Software-Defined Radio (SDR) is dat Rohills systeem klaar is voor de nieuwe generatie van Tetra, Tetra 2, die per frequentieband met dubbele bandbreedte een viermaal hogere capaciteit biedt. ’Dat komt doordat we flexibel zijn in de gebruikte golfvormen. Met een softwaregedefinieerde radio kunnen we meer bandbreedte en andere golfvormen aan.‘
KL 678
In zijn Tetranode-systemen heeft Rohill alle Tetra-functionaliteit vastgelegd in software. Daarmee is het wat betreft flexibiliteit verder dan gevestigde spelers als EADS. De technologische voorsprong is te danken aan de late instap van het bedrijf in de markt voor bedrijfskritische communicatie. Rohill bracht in 2003 zijn eerste Tetra-producten op de markt, enkele jaren nadat de concurrentie de eerste systemen had geleverd. Functionaliteit, schakelen en routing en zelfs de zendontvanger liggen voor een groot deel vast in software met softswitchtechnologie.
Veel concurrenten, zoals EADS, Rohde & Schwartz en Selex, maken nog gebruik van eerste generatie infrastructuren waarbij de schakelfunctionaliteit is vastgelegd in de hardware. Bouwers: ’Motorola is opgeschoven en maakt net als wij gebruik van het Internet Protocol voor het schakelen van zijn netwerken.‘
Het open karakter van Tetranode en het gebruik van softswitchtechnieken vereenvoudigen de integratie met componenten van diverse leveranciers en bestaande applicaties en spraakoplossingen. Het platform kan naast koppelingen met gewone telefoonnetwerken (PABX/PSTN) ook met Wimax-netwerken praten, waardoor een volledig geïntegreerde netwerkoplossing ontstaat voor missie- en bedrijfskritische communicatie. Rohill ondersteunt ook oudere analoge communicatieprotocollen zoals MPT 1327. Daarmee kunnen klanten zoals Gazprom hun op analoge MPT-communicatie gebaseerde systemen naast digitale Tetra-systemen gebruiken om de migratie te versoepelen.
Onlangs maakte Rohill ook een samenwerking bekend met Sita, een specialist in communicatieoplossingen voor de luchtvaart. De partners gaan samen professionele mobiele radio leveren aan vliegvelden, luchtvaartmaatschappijen en grondpersoneel. Tot de toepassingen die ze bieden, behoort het automated vehicle location system (AVLS), waarmee materieel via gps is te volgen. Als voertuigen op een verkeerde locatie staan, slaat het systeem automatisch alarm.
Een andere toepassing is het groeperen van terminalnummers binnen een belgroep. ’De belfunctie op groepsniveau is onderdeel van Tetra‘, zegt Bouwers. ’Je bereikt daarmee in één keer een groep mensen. Andere systemen kunnen dat ook, maar het onze is volledig te manipuleren met open IP-interfaces.‘ Hiermee kan bijvoorbeeld KLM dynamisch groepen maken, bijvoorbeeld aan de hand van vluchtnummers. Al het luchthavenpersoneel dat werkt aan één vlucht KL 678 kan daardoor veel efficiënter samenwerken. Het managementsysteem monitort verschillende groepen. De planning is centraal te regelen, maar personen kunnen zich ook zelf inboeken. ’Doordat het vliegveld van Kopenhagen met ons systeem zijn mensen efficiënter kan inzetten, hebben ze de investering in Tetranode van enkele tonnen euro‘s in acht maanden terugverdiend.‘
Zwarte doos
Ook de communicatiefunctionaliteit is binnen Tetranode volledig in software vastgelegd. De technologie ondersteunt daarbij verschillende besturingssystemen, al heeft Rohill zelf een voorkeur voor Linux. Voor commerciële systemen gebruikt het Suse. Daarnaast kiest het Montavista voor de grotere bedrijfskritische toepassingen waar een hoge beschikbaarheid belangrijk is. Bouwers: ’Ericsson, Nokia en Siemens gebruiken allemaal Linux voor hun volgende generatie telecomsystemen. AdvancedTCA is intussen een volwassen platform voor telecom. Het is toegerust op IP en volledig redundant. Kabels mogen losraken, processorborden mogen uitvallen, alles blijft doordraaien. AdvancedTCA is bovendien zeer krachtig. Eén ATCA-blade kan vijfhonderd verbindingen tegelijk regelen. Daar had je vroeger talloze dedicated hardwaremodules voor nodig.‘
In bedrijfskritische systemen is ook een zwartedoosfunctie noodzakelijk. Rohill levert een server die alle gesprekken en tekstberichten vastlegt. Alle vormen van communicatie krijgen een tijdsstempel waardoor incidenten eenvoudig zijn te reconstrueren. ’Als er ongevallen of rampen gebeuren, moet je kijken of je er wat van kunt leren. Voice- en datalogging is dan zinvol‘, aldus Bouwers. Rohill ontwikkelde de functionaliteit zelf. ’Met de huidige tools en standaard hardware is dat snel te doen.‘
