Warning: Undefined array key "bio" in /home/techwatch/domains/test.bits-chips.nl/public_html/wp-content/plugins/wpcodebox2/src/Runner/QueryRunner.php(126) : eval()'d code on line 13
Author:
Reading time: 4 minutes
De drie Nederlandse technische universiteiten stelden in 2004 voor om dicht tegen elkaar aan te kruipen in een federatie en samen op te trekken op het gebied van onderwijs, onderzoek en valorisatie. De 3TU-federatie draait ondertussen, maar speelt een rol op de achtergrond terwijl de TU‘s hun blik meer naar buiten richten dan naar elkaar.
In het 68 pagina‘s tellende visieplan 2020 van de TUE komt de term ’3TU‘ op drie bladzijdes voor. Slechts een daarvan gaat over concrete maatregelen: evaluaties van opleidingen en citatie-impactstudies worden onder de federatievlag geëvalueerd. De andere twee vermeldingen benoemen het feit dat de TUE in het verband zit, als een van de vele samenwerkingen. Bij de toekomstvisies van de Delftse en Twentse technische universiteit zijn de statistieken vergelijkbaar. Dat geeft wel een beetje te denken over de 3TU-federatie, althans over de oorspronkelijke opzet.
De 3TU-federatie is een uitvloeisel van het rapport ’Slagkracht in innovatie‘ uit 2004. Twee jaar eerder had toenmalig staatssecretaris Anette Nijs aan de drie TU‘s gevraagd plannen op te stellen voor een gezamenlijke aanpak van het techniekonderwijs in Nederland. In het rapport gingen de instellingen echter veel verder en ontvouwden zij hun idee voor een federatie. ’Leidraad daarbij is het concept van één virtuele technische universiteit‘, valt te lezen. De federatie zou zelfs een opmaat kunnen zijn voor een ’fusie‘, zo werd er gefluisterd en door sommigen gehoopt. Krachtenbundeling zou in 2010 resulteren in uitblinken in onderwijs, onderzoek en valorisatie. Naar buiten toe zou de 3TU één smoel vormen, hoewel de drie instellingen elk hun eigen lokale specialiteiten zouden behouden.
Een nieuw paradepaardje was geboren. En waar het rapport nog uitging van 2010 als streefdatum, was de federatie op papier al in 2007 een feit, in ruil voor een miljoeneninvestering van de overheid.
Excuses
Naar dat paradepaardje is het vandaag de dag lastig zoeken. De drie instellingen profileren vooral zichzelf en bevechten elkaar om potentiële studenten. Medewerkers beginnen doorgaans schaapachtig te gniffelen als gevraagd wordt naar de 3TU-broeders. En waar het 3TU-logo een paar jaar terug nog wel prominent te vinden was boven aan de websites van de instellingen, is dat met de opeenvolgende restylings verdwenen.
Dit jaar blijken de TU‘s ook plotseling de niet-technische instellingen eigenlijk veel leuker te vinden. De fusiegeruchten rond Delft, Leiden en Rotterdam zullen u niet zijn ontgaan. Maar ook Twente flirt, met Wageningen en Nijmegen, terwijl Eindhoven een verregaande samenwerking met Utrecht heeft aangekondigd en denkt aan het aanbieden van verdiepende vakken bij de gloednieuwe partner.
Dat er ook op bestuurlijk niveau niet altijd werd gedacht als eenheid bleek in maart vorig jaar, toen de TUE toponderzoeker Hans Kuipers en in zijn kielzog drie (later vier) medewerkers plus een aantal promovendi wegkocht uit Twente. De Eindhovense universiteit deed hun an offer you can‘t refuse, aldus de ontvanger van een ERC Grant in UT Nieuws. De groep kreeg twee leerstoelen en de TUE bouwde een splinternieuw lab voor de procestechnologen.
Voor de UT kwam de overstap als donderslag bij heldere hemel, omdat de federatieleden elkaars topmensen alleen na overleg mogen werven. De Twentse top reageerde gepikeerd en sprak over ’geschonden vertrouwen‘. Na crisisoverleg tussen de rectoren en excuses vanuit Eindhoven was de kou uit de lucht, maar het voorval is niet vergeten.
Protestbrief
Toch is het ook weer niet zo dat de 3TU is uitgerangeerd. Afgelopen maand publiceerde de federatie het hernieuwde sectorplan voor de periode 2011-2015. Daarin legt ze gezamenlijke ambities neer voor onderwijs, onderzoek en valorisatie, wat kort door de bocht neerkomt op voortzetting van de ingeslagen weg, met bijbehorende elf miljoen euro overheidsfinanciering per jaar. Met name op onderwijsgebied hebben de drie instellingen de afgelopen jaren het aanbod op elkaar afgestemd. Ze sloten de masteropleidingen op elkaars bachelors aan, ontsloten minoren voor elkaars studenten en hebben ondertussen vijf gezamenlijke masters lopen. Op onderzoeksgebied geldt de 3TU als losse leidraad om het beleid uit te stippelen.
Ook bundelt de 3TU een aantal praktische punten. De onderzoeksvisitaties en de citatie-impactscores worden bijvoorbeeld vanuit de federatie opgepakt en er is een gezamenlijk datacentrum op poten gezet. En zo nu en dan spreken de drie universiteit met één mond. Zo viel er vorig jaar bij staatssecretaris Zijlstra één protestbrief op de mat omdat de beoogde langstudeerdersboete de technische opleidingen onevenredig hard zou raken. Ook hebben de drie TU‘s samengewerkt in de gesprekken met de acht universitair-medische opleiders bij het opstellen van de regels voor de nieuwe beroepsgroep klinisch fysicus.
De 3TU is daarmee vooral geëvolueerd tot een overlegorgaan dat in de coulissen opereert. Een van meerdere samenwerkingsverbanden die elke TU heeft lopen. Als we de universiteitsbestuurders anno 2011 mogen geloven, ligt de toekomst in het combineren van de technologische expertise van de TU‘s met de bredere wetenschappelijke en medische kennis van de ’buren‘. De 3TU mag op de achtergrond de bakens van het academische technologielandschap uitzetten.
